کشف باکتری رسانای الکتریسیته با الیاف نیکلی در گل‌ولای اورگن

گروهی از دانشمندان دانشگاه ایالتی اورگن موفق به شناسایی گونه‌ای جدید از باکتری‌های رسانای الکتریسیته شدند که در گل‌ولای خور یاکینا در ایالت اورگن آمریکا یافت شده است. این گونه با نام Candidatus Electrothrix yaqonensis به افتخار مردم بومی یاکونا نام‌گذاری شده و در مجله‌ی Applied and Environmental Microbiology معرفی شده است.

به گزارش ایتنا^[2] و به نقل از تک‌اسپات^[3]، این باکتری که در دسته‌ی باکتری‌های کابلی (cable bacteria) قرار می‌گیرد، با اتصال سلول‌های میله‌ای به یکدیگر و ایجاد رشته‌های بلند چند سانتی‌متری با غشاء مشترک، ساختاری شبیه به سیم‌های الکتریکی طبیعی در رسوبات ایجاد می‌کند. ویژگی منحصربه‌فرد آن استفاده از فیبرهایی با ساختار نیکلی بسیار رسانا است که به‌طور مؤثر امکان انتقال الکترون‌ها در مسافت‌های طولانی را فراهم می‌آورد.

این قابلیت به باکتری کمک می‌کند تا از منابع الکترون مانند سولفید در اعماق گل استفاده کرده و آنها را به پذیرنده‌هایی مانند اکسیژن یا نیترات در سطح منتقل کند؛ فرایندی که در چرخه مواد مغذی و شیمی‌زمین‌شناسی رسوبات نقش حیاتی دارد.

 

چنگ لی، پژوهشگر پسادکتری وقت، و کلر رایمرز، استاد بازنشسته دانشگاه ایالتی اورگن، این گونه را در میان رسوبات جزر و مدی خور یاکینا شناسایی کردند. لی تأکید کرد که ویژگی‌های ساختاری این گونه – به‌ویژه برجستگی‌های سطحی تا سه برابر پهن‌تر از سایر باکتری‌های کابلی – و توانایی متابولیکی ویژه آن می‌تواند نگاهی تازه به تکامل این گروه از باکتری‌ها ارائه دهد.

از دیدگاه کاربردی، این باکتری‌ها پتانسیل بالایی برای استفاده در فناوری‌های پاک‌سازی محیط‌زیست دارند؛ چراکه می‌توانند الکترون‌ها را به آلاینده‌ها منتقل کرده و آن‌ها را تجزیه یا خنثی کنند. همچنین، طراحی طبیعی پروتئین‌های نیکل‌رسانا در این باکتری‌ها می‌تواند الهام‌بخش توسعه ابزارهای زیست‌الکترونیکی پیشرفته در پزشکی، صنعت و پایش محیطی باشد.

این پژوهش با همکاری چند دانشگاه اروپایی و حمایت نهادهایی چون دفتر تحقیقات دریایی آمریکا انجام شده است.