از خواب تا تسکین استرس: مزایای ماساژ گوش برای سلامتی

ماساژ گوش در طب سنتی چینی باعث کاهش درد میشود، وضعیت خواب را بهبود میبخشد و تعادل بدن را احیا میکند.
به گزارش اپک تایمز، براساس طب سنتی چینی، گوش بهعنوان نقشه کوچک بدن در نظر گرفته میشود و هربخش آن با اندام و کارکرد مشخصی ارتباط دارد. ماساژ دادن منظم گوش به تنظیم عملکرد اندامهای داخلی کمک کرده و باعث تقویت جریان سیال انرژی حیاتی یا «چی» در سراسر بدن میشود.
هوآنگچین وو، مدیر کلینیک طب سنتی ئیشنگ در تایوان، در یکی از قسمتهای برنامه «سلامت ۱+۱» درباره تکنیک صحیح ماساژ گوش توضیح داد. او گفت که ۳ تا ۵ دقیقه ماساژ گوش در روز به تقویت تعادل بدن و سلامتی کمک میکند.
وو افزود که مسیرهای انرژی بدن، که به آنها مریدین میگویند، ارتباط تنگاتنگی با گوشها دارند. از اینرو، ماساژ دادن گوش به تحریک این مسیرها کمک میکند، گردش خون را بهبود میبخشد و عملکرد سیستم ایمنی را تقویت میکند.
طب سنتی چینی بر این باور است که «کلیهها به گوشها منتهی میشوند» که یعنی ماساژ گوش ارتباط تنگاتنگی با سلامت کلیهها دارد. وو افزود که مفهوم کلیه در طب سنتی چینی با مفهوم کلیه در علم پزشکی تفاوت دارد. براساس طب سنتی چینی، کلیهها یک سیستم انرژی فراگیر هستند که استخوانها، مغز استخوان، گوشها، مردمک چشمها، دستگاه ادراری و تولیدمثل اعم از مثانه، مجرای ادرار، حالبها و کلیهها و عملکرد جنسی انسان را دربرمیگیرد.
گوش به مثابه شاخص سلامتی
از آنجا که گوشها ارتباط تنگاتنگی با اندامهای داخلی دارند، تغییر شکل ظاهری آنها میتواند نشانه مشکلات پنهان باشد. برای نمونه میتوانید به تغییرات زیر توجه کنید:
سرنخهای پنهان سلامتی در گوش.
- چین گوش در موارد وزوز گوش: یک خط افقی درست زیر لاله گوش قرار دارد که به آن «چین گوش» میگویند. این چین در افرادی که در سنین بالا دچار وزوز گوش یا کاهش شنوایی میشوند مشهود است.
- شیار فشار خون: شیار پشت گوش که دارای دو یا سه عروق خونی تیره است و اغلب در افراد مبتلا به فشار خون دیده میشود. گفتنی است که فشار دادن این ناحیه به کنترل فشار خون کمک میکند.
- شیار قلب یا استرس: یک خط عمودی یا مورب روی لاله گوش قرار دارد که به آن «شیار قلب» یا «شیار استرس» میگویند. این شیار گاهی از اختلال ریتم قلب، بیماری عروق کرونر یا استرس مزمن حکایت دارد.
- تغییر رنگ یا تناسب گوش: تغییر رنگ یا بافت بخش میانی تا بالایی گوش با ستون فقرات ارتباط دارد و اغلب در افرادی مشاهده میشود که از مشکلات کمر رنج میبرند.
ارتباط بدن با گوش در طب سنتی چینی
براساس طب سنتی چینی، گوش بهعنوان نقشه کوچک بدن در نظر گرفته میشود و شکل آن به جنین وارونه شباهت دارد. به گفته وو، هربخشی از گوش با نواحی خاصی از بدن ارتباط دارد.
لاله گوش با سروصورت مرتبط است، درحالیکه صدفک گوش (حفره مرکزی) با حفره قفسه سینه از جمله قلب و ریهها ارتباط دارد. پیاله صدفک، که بالای صدفک قرار دارد، با حفره شکمی، و فرورفتگی مثلثی گوش با حفره لگنی مرتبط است.
حاشیه داخلی و خمیده گوش، که به آن چین غضروفی میگویند، با ستون فقرات ارتباط دارد. گودی گوش خارجی، که در شیار بین لبه بیرونی (هلیکس) و چین غضروفی قرار دارد، با دستها، و بخش فوقانی و تحتانی چین غضروفی با پاها مرتبط هستند. از این نقشه در طب سنتی چینی برای درمانهای مبتنی بر گوش استفاده میشود. باور بر این است که هرنقطه از گوش بر بخشها و اندامهای داخلی اثر میگذارد.
ماساژ نقاط فشاری گوش برای رفع مشکلات رایج سلامتی
ماساژ نقاط فشاری گوش یک روش متداول در طب سنتی چینی است که در آن نقاط مختلف گوش را برای رفع مشکلات سلامتی ماساژ میدهند.
کاهش وزن به کمک نقاط فشاری گوش.
بیخوابی
براساس طب سنتی چینی، برای کنترل بیخوابی میتوان نقاط خاصی از گوش را تحریک کرد. نقاط کلیدی شامل کبد (پیاله صدفک)، قلب (صدفک) و نقطه فشاری «شنمن» (فرورفتگی مثلثی گوش) هستند.
محققان در یک کارآزمایی تصادفی کنترلشده نشان دادند بیمارانی که به دلیل سرطان پستان از بیخوابی رنج میبردند، بعد از ۵ هفته ماساژ گوش با بهبود قابلتوجهی در کیفیت خواب، اضطراب و خستگی خود مواجه شدند. تأثیر ماساژ گوش بیش از چهار ماه ادامه داشت.
وو تأکید کرد که ماساژ گوش باید توسط پزشک یا متخصصان مجاز انجام بگیرد. اگر میخواهید در خانه از این روش استفاده کنید، توصیه وو این است که با پزشک متخصص مشورت کرده و از بذر صابونک برای ماساژ نقاط مرتبط با خواب استفاده کنید. اگر گوشتان را قبل از خواب با بذر صابونک ماساژ دهید، باعث بهبود کیفیت خواب خود خواهید شد.
از بذر صابونک به دلیل اندازه مناسب و تأثیر ملایمی که دارد، بهطور گسترده در ماساژ گوش استفاده میشود. این بذر در طولانیمدت برای پوست هیچ خطری ندارد.
چاقی
براساس طب سنتی چینی، از ماساژ گوش برای کمک به کاهش اشتها استفاده میشود.
متخصصان معمولاً نقطه «گرسنگی» و «تشنگی» گوش را در نظر میگیرند. ماساژ نقطه «ریه»، که با عصب واگ ارتباط دارد، به کاهش ولع غذایی و رفتارهای اعتیادگونه کمک میکند. از نقطه فشاری «شنمن» نیز برای تسکین ذهن و کنترل تنشهای عاطفی استفاده میشود.
ماساژ دادن این نقاط در کنار ماساژ «ناحیه باسن» و «ناحیه کمر» گوش باعث بهبود نتیجه ماساژ خواهد شد.
وو افزود که ماساژ گوش یک روش ساده و آسان برای کاهش اشتها به شمار میآید. انگشت اشاره خود را درون گوش فروببرید و لاله گوش را به آرامی فشار دهید. از انگشت شست نیز برای مالش رفتوبرگشتی نقاط گرسنگی و تشنگی کمک بگیرید.
مطالعه مروری محققان در سال ۲۰۲۴ نشان داد که طب سوزنی و ماساژ گوش به کاهش وزن کمک میکنند. استفاده از بذرهای گیاهی در طب فشاری از طب سوزنی نیز مؤثرتر است، زیرا ماساژ روزانه باعث تحریک مداوم اندامها میشود و در بلندمدت مزایای پایدارتری دارد.
درد قاعدگی
براساس طب سنتی چینی، مریدین کبد از مسیر دستگاه تولیدمثل میگذرد. از اینرو، تحریک ناحیه کبد گوش در کاهش درد قاعدگی مؤثر عمل میکند. ماساژ دادن منظم این ناحیه باعث تقویت سلامتی شده و به کاهش درد و ناراحتی کمک میکند.
روتین ساده و مؤثر ماساژ گوش
امپراتور چیانلونگ طولانیترین دوره سلطنت را در تاریخ چین داشت. او ۶۰ سال حکومت کرد و در حین مرگ ۸۷ سال داشت. یکی از تمرینات روزانه تندرستی او ماساژ گوش بود.
وو به افرادی که میخواهند این تمرین را در برنامه روزانه خود بگنجانند، روتین «هشتگانه ماساژ گوش» را توصیه میکند. مراحل این روتین به شرح زیر است:
- جلو و عقب: دستهای خود را به هم بمالید تا گرم شوند. کف دستها را روی گوشها بگذارید. گوشها را با جلو و عقب کردن دستهای خود گرم کنید و گوشها را در هردو سمت تا کنید.
- لغزاندن: دستها را به آرامی از بالای گوش به سمت پایین بلغزانید. با کف دست روی گوش را بپوشانید و به آرامی به سمت پایین بروید.
- ورز دادن: گوشها را با انگشت شست و اشاره (یا انگشت شست و میانی) به آرامی ورز دهید، اما از اعمال فشار زیاد خودداری کنید. وو این تکنیک را مؤثرترین روش میداند.
- کشیدن: نقاط مختلف گوش را به آرامی بکشید. مراقب باشید فشار زیادی وارد نکنید و به گوشتان آسیب نزنید.
- فشردن فرورفتگیها: فرورفتگیهای گوش مانند صدفک، پیاله صدفک و فرورفتگی مثلثیشکل را با فشار ماساژ دهید.
- فشردن برجستگیها: برجستگیهای گوش مانند لاله گوش، چین غضروفی و زبانه گوش را با فشار ماساژ دهید.
- پشت گوش: پشت گوش را به آرامی ماساژ دهید تا روتین گوش به پایان برسد.
وو یک تمرین ساده روزانه هم دارد: کل گوش را با انگشت اشاره یا شست به آرامی به مدت ۳ تا ۵ دقیقه ماساژ دهید. این تمرین را یکبار صبح و یکبار شب تکرار کنید.
گوشها بعد از ماساژ معمولاً گرم و آرام میشوند و حتی ممکن است احساس خوابآلودگی کنید. از آنجا که چند نقطه فشاری گوش با خواب ارتباط دارند، ماساژ گوش قبل از خواب بسیار سودمند است.
وو گفت: «همیشه یادتان باشد که نباید گوش را با فشار زیاد بکشید یا به آن ضربه وارد کنید. با گوشهای خود مثل یک حیوان خانگی دوستداشتنی رفتار کنید: آن را به آرامی ماساژ دهید و مراقبش باشید.»
وو بر لزوم احتیاط در حین ماساژ گوش تأکید دارد. اگر گوش آسیب ببیند، ممکن است دچار عفونت باکتریایی، تورم غدد لنفاوی یا آسیبدیدگی کل سر شوید. در این موارد باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. از آنجا که گوش با اندامهای داخلی ارتباط دارد، آسیب دیدن گوش میتواند سلامتی شما را تحت تأثیر بگذارد.
Authors: صاحبخبران - جدیدترین و آخرین اخبار ایران و جهان - علمی-فناوری