عوامل خطر و مسیرهای درمانی نوین سرطان پستان

به گزارش ایسنا، سرطان پستان یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های سلامت زنان در جهان است و هر سال شمار زیادی از زنان را درگیر می‌کند. این بیماری می‌تواند به شکل‌های گوناگون ظاهر شود و از نظر سرعت رشد، نوع سلول‌های درگیر و رفتار تومور تفاوت داشته باشد. آغاز بیماری معمولاً از سلول‌های مجاری یا لوبول های پستان است و بسته به نوع آن می‌تواند غیر تهاجمی یا تهاجمی باشد. دو شکل رایج سرطان پستان شامل نوع مجرایی و نوع لوبولار است. البته انواع کمتر شایع دیگری نیز وجود دارد که رفتار متفاوت و چالش‌های درمانی بیشتری ایجاد می‌کنند. آن چه این بیماری را پیچیده تر می‌کند ترکیب عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی است. وجود جهش‌های ارثی، چاقی، مصرف دخانیات، الکل، تغذیه نامناسب و کم تحرکی از عوامل شناخته شده ای هستند که احتمال بروز سرطان پستان را افزایش می‌دهند.

در کنار عوامل فردی، شرایط اجتماعی، اقتصادی و دسترسی به خدمات بهداشتی نیز مسیر تشخیص و درمان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. تفاوت‌های آشکار در میزان بروز سرطان پستان میان قاره‌ها نشان می‌دهد که الگوی زندگی، وضعیت اقتصادی و باورهای فرهنگی در شکل گیری این بیماری نقش قابل توجهی دارند. در برخی کشورهای آسیایی و آفریقایی کمبود زیرساخت‌های درمانی یا باورهای نادرست درباره غربالگری، تشخیص زودهنگام را دشوار می‌کند. در مقابل، در برخی مناطق اروپا و آمریکا سبک زندگی ناسالم یا شیوع بالای جهش‌های ژنتیکی ریسک ابتلا را بالا می‌برد. همه این موارد نشان می‌دهند که شناخت دقیق از عوامل مؤثر بر بیماری برای مدیریت بهتر آن ضروری است.

منصوره آکوچکیان، دانشیار گروه ژنتیک پزشکی و بیولوژی مولکولی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران، همراه با سه پژوهشگر دیگر از همین دانشگاه، در همین رابطه مطالعه ای مروری را با محوریت بررسی شیوع سرطان پستان، عوامل خطر و رویکردهای نوین درمانی انجام داده‌اند.

روش کار این مطالعه بر پایه مرور منظم پژوهش‌های منتشر شده در حوزه اپیدمیولوژی، تشخیص و درمان سرطان پستان بوده است. در این گونه مطالعات، پژوهشگران حجم زیادی از منابع معتبر را بررسی می‌کنند و نتایج آن‌ها را کنار هم قرار می‌دهند تا روندهای قابل اعتماد و جامع استخراج شود. این روش به شناسایی نقاط همسو میان مطالعات مختلف کمک می‌کند و در عین حال شکاف‌ها و چالش‌های موجود در مدیریت بیماری را مشخص می‌کند.

طبق یافته‌های این پژوهش، تشخیص زودهنگام مهم‌ترین عامل برای کاهش مرگ و میر ناشی از سرطان پستان است. ابزارهایی مانند ماموگرافی، ام آر آی و بیوپسی مایع این امکان را فراهم می‌کنند که تومور پیش از گسترش شناسایی شود. در کشورهایی با زیرساخت مناسب، این روش‌ها به کاهش چشمگیر مرگ و میر کمک کرده‌اند، اما در بسیاری از کشورها کمبود امکانات، هزینه‌های بالا یا دسترسی محدود باعث شده تشخیص در مراحل دیرهنگام انجام شود.

در بخش درمان نیز پیشرفت‌های قابل توجهی گزارش شده است. داروهای هدفمند برای بیمارانی که ویژگی‌های ژنتیکی خاص دارند، مانند HER2 مثبت یا سرطان پستان سه گانه منفی، امید تازه ای ایجاد کرده‌اند. مهارکننده‌های CDK4/6 و PARP نیز توانسته‌اند کیفیت درمان را بالا ببرند و در کنار روش‌هایی مانند جراحی و رادیوتراپی، نتایج بهتری برای بیماران فراهم کنند.

نتایج این مطالعه نشان می‌دهند که آینده درمان سرطان پستان به سمت پزشکی شخصی سازی شده حرکت می‌کند. یعنی درمان با توجه به ویژگی‌های ژنتیکی و زیستی هر بیمار تنظیم می‌شود. این رویکرد می‌تواند شدت درمان را دقیق‌تر مشخص کند و از عوارض غیر ضروری جلوگیری کند. به علاوه، تمرکز بر تشخیص زودهنگام و افزایش دسترسی به فناوری‌های نوین می‌تواند تفاوت‌های موجود در نتایج درمان میان کشورهای مختلف را کاهش دهد.

در بخش اطلاعات تکمیلی این پژوهش، توضیح داده شده که درمان سرطان پستان مجموعه ای از روش‌ها است که بسته به مرحله بیماری و شرایط بیمار انتخاب می‌شود. جراحی همچنان یکی از پایه‌های اصلی درمان است و می‌تواند شامل برداشت کامل پستان یا حفظ بخشی از آن باشد. انتخاب هر یک از این روش‌ها بر اساس اندازه تومور، ویژگی‌های آن و نظر بیمار انجام می‌شود.

شیمی درمانی، هورمون درمانی و رادیوتراپی نیز بسته به نوع تومور نقش مهمی دارند. در کنار این روش‌ها، داروهای بیولوژیک و درمان‌های هدفمند برای برخی زیرگروه‌های بیماری اثربخشی بالایی داشته‌اند و امکان کنترل بهتر رشد تومور را فراهم کرده‌اند. با ترکیب این رویکردها و توجه به ویژگی‌های فردی بیماران، پزشکان می‌توانند مسیر درمان را دقیق تر و کم خطرتر تنظیم کنند.

گفتنی است این مطالعه در مجله علوم پزشکی رازی منتشر شده که وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران است. انتشار این پژوهش در یک نشریه دانشگاهی نشان می‌دهد که موضوع سرطان پستان همچنان یکی از اولویت‌های مهم پژوهشی در کشور است و نیاز به بررسی‌های عمیق تر در این زمینه وجود دارد.

انتهای پیام

Authors: صاحب‌خبران - جدیدترین و آخرین اخبار ایران و جهان - علمی-فناوری