نتایج شگفت انگیز موسیقیدرمانی حین عمل جراحی
شفاآنلاین »سلامت»[2] طبق یافتههای جدید «موسیقی درمانی» از حد و حدود درمانهای معمول گذشته فراتر رفته و حال در بیهوشی نیز کاربرد یافته است.
به گزارش شفاآنلاین[3] «موسیقیدرمانی» به عنوان یکی از کهنترین و در عین حال نوینترین شیوههای مداخله درمانی، ریشهای عمیق در تاریخ تمدن بشری دارد. از آیینهای شفابخش در مصر و یونان باستان گرفته تا آموزههای حکمای ایرانی چون فارابی و ابنسینا که به تأثیر نغمهها بر روان و جسم انسان اشاره کردهاند، موسیقی همواره به مثابه ابزاری برای تعادلبخشی، آرامسازی و التیام شناخته شده است.
با این حال، آنچه «موسیقیدرمانی» را در جهان معاصر به یک حوزه علمی معتبر بدل کرده، گذار آن از تجربههای شهودی و فلسفی به پژوهشهای تجربی، بالینی و عصبپژوهانه است.
در دهههای اخیر، پیشرفتهای چشمگیر در علوم اعصاب، روانپزشکی و پزشکی مبتنی بر شواهد، امکان سنجش دقیق اثرات موسیقی بر سیستم عصبی، هورمونی و رفتاری انسان را فراهم کرده است.
«موسیقیدرمانی» امروز نه تنها در حوزه سلامت روان، بلکه در بخشهای حساسی چون مراقبتهای ویژه، توانبخشی عصبی، درمان درد، مدیریت استرس، و حتی بیهوشی و جراحی، به عنوان یک مداخله مکمل و کمخطر مورد توجه مراکز علمی و درمانی معتبر جهان قرار گرفته است.
رهایی از داروها با موسیقی
اهمیت علمی «موسیقیدرمانی» در دنیای امروز، بیش از هر زمان دیگری، در توان آن برای کاهش وابستگی به داروها، بهبود کیفیت درمان، ارتقای تجربه بیمار و فعالسازی مکانیسمهای درونی ترمیم بدن نمود پیدا میکند.
پژوهشهای نوین نشان میدهد که موسیقی، به ویژه زمانی که متناسب با ترجیحات فردی بیمار و با هدف درمانی مشخص به کار گرفته شود، میتواند پاسخهای استرسی را مهار کرده، تنظیم عصبیهورمونی را بهبود بخشد و مسیر بهبودی را تسهیل کند.
در چنین بستری، پژوهشهای جدید درباره کاربرد موسیقیدرمانی در حین عمل جراحی، افق تازهای در تلفیق هنر و علم میگشاید؛ افقی که نه تنها نگاه ما به موسیقی را بازتعریف میکند، بلکه جایگاه آن را به عنوان یک ابزار درمانی مؤثر، قابل اندازهگیری و علمی تثبیت میسازد.
یک تحقیق پیشگامانهی جدید
مطالعهای که در نشریه علمی و پزشکی «Music and Medicine» منتشر شده، نشان میدهد «موسیقیدرمانی» حین عمل جراحی به طور معناداری میزان مصرف «پروپوفول» و «فنتانیل» را در جراحی «کولهسیستکتومی لاپاراسکوپیک» تحت بیهوشی عمومی کاهش میدهد.
بیمارانی که در معرض موسیقی درمانی قرار گرفتند، بیداری آرامتر و مطلوبتری پس از بیهوشی را تجربه کردند و سطح استرس فیزیولوژیک آنها نیز (که با کاهش سطح کورتیزول پریاوپراتیو سنجیده شد)، بهطور محسوسی کمتر بود.
ورود یک مداخله نوین به بیهوشی
تانوِی گوئل، پزشک و پژوهشگر اصلی این مطالعه و متخصص بیهوشی در بیمارستان «لوک نایک» و «کالج پزشکی مولانا آزاد» در دهلی نو، میگوید: این یافتهها نشان میدهد که موضوع صرفاً پخش موسیقی پسزمینه نیست، بلکه با ادغام یک مداخله نوآورانه در عمل بیهوشی مواجه هستیم.
تأثیر مستقیم موسیقی بر سیستم عصبی در حین بیهوشی
فراح حسین، پزشک، همکار پژوهش و موسیقیدرمانگر دارای گواهی رسمی، در توضیح این سازوکار میافزاید: با ارائه موسیقی در حین عمل، حتی در شرایط بیهوشی، سیستم عصبی بیمار فعال میشود و پاسخ استرسی نورواندوکرین (زمانی که بدن در آسیبپذیرترین وضعیت خود قرار دارد)، مهار میشود.
محیط شنیداری؛ عامل مغفولمانده در اتاق عمل
سونیا وادهوان، پزشک، استاد ممتاز و مدیر گروه بیهوشی و مراقبتهای ویژه در «کالج پزشکی مولانا آزاد»، تأکید میکند: محیط شنیداری در دوران بیهوشی اغلب نادیده گرفته میشود، اما صدا – اگر با نیت درمانی ارائه شود (میتواند روند ترمیم را تسریع کند، استرس را کاهش دهد و به بهبود بیمار کمک کند)، آن هم به شیوههایی که تازه در حال اندازهگیری و شناخت آنها هستیم.
یافتههای کلیدی پژوهش
نتایج اصلی این مطالعه جدید که طی این مطلب ارائه شد، شامل موارد زیر است:
کاهش نیاز به داروهای بیهوشی: بیماران گروه موسیقی به میزان قابل توجهی به پروپوفول و فنتانیل کمتری نیاز داشتند.
بیداری نرمتر و مطلوبتر: روند ریکاوری از بیهوشی در این بیماران آرامتر و راحتتر بود.
کاهش پاسخ استرسی: سطح کورتیزول در دوره پیرامون جراحی، بهطور محسوسی کمتر از گروه کنترل گزارش شد.
موسیقی معنادار و تأثیرات عصبی پایدار
وندی ال. مِیجی، پزشک و «استاد موسیقیدرمانی» در دانشکده موسیقی «بویِر» دانشگاه «تمپل»، در جمعبندیِ اهمیت این پژوهش میگوید: این مطالعه به شواهد تجربی روبهرشدی میافزاید که نشان میدهد تأثیرات عصبی موسیقی مورد علاقه بیمار به مزایای رفتاری قابل مشاهده منجر میشود. در بیماران مبتلا به اختلالات هوشیاری پس از آسیب مغزی، موسیقی ترجیحی موجب افزایش برانگیختگی و بهبود شناخت میشود. این پژوهش نشان میدهد موسیقیِ دارای معنای شخصی، با افزایش برجستگی و اثرگذاری هیجانی، بیشترین تأثیر عصبی را فعال کرده و روند بهبودی را تقویت میکند.
لینک کپی شدلینک کوتاه:https://shafaonline.ir/001Ys8
References
Authors: صاحبخبران - جدیدترین و آخرین اخبار ایران و جهان - علمی-فناوری
