خاموشی‌های پیاپی برق؛ تهدیدی جدی برای پایداری شرکت‌های دانش‌بنیان
در روزهایی که ایران در مسیر توسعه اقتصاد دانش‌بنیان گام برمی‌دارد و جوانان نخبه در قالب شرکت‌های فناورانه به‌عنوان پیشران نوآوری کشور ایفای نقش می‌کنند. خاموشی‌های مکرر برق و اختلال در اینترنت همچون دو مانع جدی در برابر این حرکت ملی قد علم کرده‌اند. هر بار که چراغ‌ها خاموش می‌شود تنها خانه‌ها و خیابان‌ها در تاریکی فرو نمی‌روند بلکه موتور محرک اقتصاد دیجیتال کشور نیز برای لحظاتی از کار بازمی‌ایستد لحظاتی که می‌تواند زیانی سنگین‌تر از آنچه در ظاهر به چشم می‌آید بر بدنه اقتصاد و آینده نوآوری کشور وارد کند.
مصطفی مطهری، مدیرعامل شرکت ایلیا گستر و کارشناس حوزه ارتباطات و زیرساخت شبکه، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی برنا با اشاره به تأثیر مستقیم خاموشی‌های برق بر عملکرد اینترنت کشور اظهار کرد: شبکه‌های ارتباطی و زیرساخت‌های فیبرنوری برای پایداری نیازمند تأمین برق مستمر هستند. در شرایطی که خاموشی‌ها ادامه دارد، تجهیزات انتقال داده و مراکز مخابراتی دچار ناپایداری می‌شوند و این مسأله نه‌تنها بر کاربران خانگی، بلکه بر کسب‌وکارهای فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان اثر جدی می‌گذارد.
وی افزود: زیرساخت فیبرنوری کشور طی سال‌های اخیر توسعه یافته است، اما خاموشی‌های ناگهانی و افت ولتاژ باعث کاهش طول عمر تجهیزات فعال و پسیو شبکه می‌شود. از سوی دیگر، باتری‌های پشتیبان در سایت‌های مخابراتی توان محدودی دارند و معمولاً بیش از دو ساعت پاسخگو نیستند. در نتیجه، در صورت تداوم قطعی برق، شاهد افت شدید کیفیت اینترنت و حتی قطع کامل دسترسی هستیم.
به گفته مطهری، این چالش وقتی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها بخش عمده‌ای از فرآیندهای تحقیق، توسعه و خدمات خود را بر بستر اینترنت انجام می‌دهند. او تأکید کرد: اگر تأمین برق پایدار در زیرساخت‌های ارتباطی تضمین نشود، عملاً فرصت‌های نوآوری کشور در حوزه اقتصاد دیجیتال با تهدیدی جدی روبه‌رو خواهد شد.
وضعیت فعلی خاموشی برق و تأثیر آن بر اینترنت و شرکت‌های دانش‌بنیان
در ماه‌های اخیر گزارش‌های متعدد از سراسر کشور حکایت از افزایش خاموشی‌های برق دارد. خاموشی‌هایی که نه‌تنها زندگی روزمره مردم بلکه زیرساخت‌های حیاتی ارتباطی را هم دچار اختلال کرده است. وزارت ارتباطات پیش‌تر اعلام کرده بود که سایت‌های ارتباطی تلفن همراه در زمان قطعی برق با مشکل جدی روبه‌رو می‌شوند چرا که باتری‌های پشتیبان این سایت‌ها که قرار بود در شرایط اضطراری کارکرد داشته باشند به دلیل استهلاک یا شارژ ناقص توان کافی برای تأمین انرژی را ندارند.
به گفته مدیرعامل فناپ تلکام در مناطقی که قطعی برق بیش از یک‌بار در روز رخ می‌دهد فرصت لازم برای شارژ کامل باتری‌ها وجود ندارد و همین مسئله باعث افت کیفیت شبکه و کاهش توان پشتیبانی تجهیزات می‌شود. پیش‌بینی‌ها نیز نشان می‌دهد که در تابستانی که گذشت افزایش دما و بالا رفتن مصرف برق ناترازی شبکه را به بیش از ۲۰ هزار مگاوات رساند. شرایطی که موجب شد باتری دکل‌های مخابراتی بیش از دو ساعت تاب مقاومت نداشته باشند و در نتیجه دسترسی کاربران به اینترنت با اختلال یا قطع کامل مواجه شود.
اما پیامد این وضعیت برای شرکت‌های وابسته به اینترنت به‌ویژه استارت‌آپ‌ها و مجموعه‌های دانش‌بنیان، بسیار جدی است. این شرکت‌ها که عمدتاً توسط نیروهای جوان و نخبه اداره می‌شوند برای فعالیت‌های روزمره خود نیازمند اتصال پایدار به اینترنت هستند از تحقیق و توسعه محصول گرفته تا ارتباط با مشتریان داخلی و خارجی و بهره‌گیری از ابزارهای ابری. وقتی برق قطع می‌شود نه تنها دستگاه‌ها خاموش می‌شوند بلکه سرورها، سیستم‌های پشتیبان‌گیری و کانال‌های ارتباطی نیز از کار می‌افتند. در چنین شرایطی پروژه‌ها متوقف می‌شوند و حتی سفارش‌های آنلاین در معرض لغو یا تأخیر قرار می‌گیرند وضعیتی که می‌تواند برای برخی کسب‌وکارها هزینه‌های ساعت‌ها یا حتی روزها کار از دست‌رفته را به همراه داشته باشد.
از سوی دیگر تداوم خاموشی‌ها و اختلال اینترنت فشار مضاعفی بر تجهیزات پشتیبان همچون باتری‌ها و UPSها وارد کرده است. فرسودگی زودهنگام این تجهیزات هزینه‌های نگهداری و جایگزینی را برای شرکت‌ها سنگین‌تر می‌کند. به‌ویژه برای استارت‌آپ‌هایی که هنوز توان مالی بالایی ندارند. در این میان بخش قابل توجهی از نیروی انسانی متخصص نیز ناچار می‌شود زمان و انرژی خود را صرف مدیریت بحران و پشتیبانی محلی کند کاری که آنها را از وظایف اصلی و توسعه‌ای‌شان دور می‌سازد.
به این ترتیب خاموشی برق تنها یک مشکل زیرساختی نیست بلکه به حلقه‌ای بحرانی در زنجیره نوآوری کشور بدل شده است حلقه‌ای که در صورت تداوم می‌تواند رشد و پویایی اقتصاد دانش‌بنیان ایران را به‌طور جدی تحت‌الشعاع قرار دهد.
انتهای پیام/
Authors: صاحب‌خبران - جدیدترین و آخرین اخبار ایران و جهان - علمی-فناوری