در آلمان چه قوانینی درباره سگ ها وجود دارد؟

به گزارش تابناک، در آلمان، نگهداری سگ‌ها شبیه مدیریت یک شهروند است! قانون حفاظت از حیوانات (TierSchG) و قوانین ایالتی سگ‌ها (Hundegesetz) همه‌چیز را تنظیم می‌کنند. سگ‌ها باید ظرف سه ماه ثبت شوند و مالیات سالانه‌ای به نام «هوندِاشتایر» (مالیات سگ) پرداخت شود – از ۶۰ یورو در برلین تا ۱۲۰ یورو در مونیخ. سگ‌های راهنما یا امدادی از این مالیات معاف‌اند. 

در برخی ایالت‌ها مثل برلین، گواهینامه نگهداری سگ (Hundeführerschein) لازم است که شامل آزمون تئوری و عملی در مدرسه سگ‌هاست. قلاده در شهر‌ها و جنگل‌ها اجباری است، مگر در پارک‌های خاص. نژاد‌های خطرناک مثل پیت‌بول نیاز به مجوز، بیمه و حتی تست روانی دارند.

 پاسپورت اتحادیه اروپا برای سگ‌ها (با میکروچیپ و واکسن هاری) سفر را ممکن می‌کند، و پناهگاه‌های پیشرفته مثل تیرهایم برلین، با سیاست «بدون کشتار»، از حیوانات محافظت می‌کنند. نتیجه؟ نرخ گازگرفتگی در آلمان کمتر از یک نفر در هر هزار نفر است.

  ایران: گازگرفتگی، تهدیدی در کمین
در ایران، داستان کاملاً فرق دارد. گازگرفتگی حیوانات، به‌ویژه سگ‌ها، یک مشکل جدی است. طبق مطالعه دانشگاه علوم پزشکی همدان (۲۰۲۳)، سالانه بیش از ۱۵۰،۰۰۰ مورد گازگرفتگی گزارش می‌شود، یعنی ۲۰۰ نفر از هر ۱۰۰،۰۰۰ نفر. این نرخ در روستا‌ها (۱۷.۴۵ در ۱۰۰۰) بسیار بالاتر از شهرهاست (۴.۳۵ در ۱۰۰۰). مردان (۷۹%)، کودکان و دانشجویان بیشترین قربانیان‌اند، و سگ‌ها (۸۰-۹۰%) عامل اصلی‌اند، به‌ویژه سگ‌های ولگرد.

در گلستان، این نرخ به ۳۳۴ در ۱۰۰،۰۰۰ می‌رسد. مطالعه دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر (۲۰۲۵) نشان می‌دهد کودکان به دلیل ناآشنایی با رفتار سگ‌ها، آسیب‌پذیرترند. روند گازگرفتگی هم رو به افزایش است – در تهران (۲۰۲۳)، سگ‌های ولگرد در پارک‌ها و مناطق مسکونی تهدید اصلی بودند.

بیماری هاری، قاتل خاموش، سالانه ۲ تا ۶ نفر را در ایران می‌کشد، و ۹۹% موارد از گاز سگ ناشی می‌شود. مطالعه دانشگاه علوم پزشکی مازندران (۲۰۲۳) گزارش داد از ۴۹،۵۰۰ مورد گازگرفتگی در شمال ایران، ۴ مرگ هاری ثبت شد. علائم هاری شامل ترس از آب (هیدروفوبیا)، فلج و مرگ حتمی بدون درمان سریع است. علاوه بر هاری، بیماری‌هایی مثل کیست هیداتید (از مدفوع سگ)، لیشمانیوز و عفونت‌های باکتریایی هم شایع‌اند. مطالعه مرکز تحقیقات هیداتید ایران (۲۰۲۲) نشان می‌دهد کیست هیداتید سالانه هزاران جراحی به دنبال دارد. تأخیر در درمان (۲.۸% موارد) و نرخ پایین واکسیناسیون کامل (۶۱%) مشکلات را تشدید می‌کند.

 
مقایسه ایران و آلمان درس‌های بزرگی دارد. در آلمان، نرخ گازگرفتگی کمتر از یک در هزار است، در حالی که در ایران به ۱۳.۲ در هزار می‌رسد. سگ‌ها در ایران ۸۰-۹۰% گازگرفتگی‌ها را باعث می‌شوند، اما در آلمان، قوانین سختگیرانه این عدد را به زیر ۲۰% رسانده‌اند. مرگ‌های هاری در آلمان نزدیک به صفر است، اما ایران سالانه چند قربانی دارد. گروه‌های پرخطر در ایران مردان، کودکان و روستاییان‌اند، در حالی که در آلمان، خطرات عمدتاً به نژاد‌های خاص محدود می‌شود.

برای کاهش تهدید در ایران، باید از آلمان درس گرفت: واکسیناسیون ۷۰% سگ‌ها (طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی)، کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد، و آموزش عمومی به‌ویژه برای کودکان. بدون این اقدامات، هزینه‌های انسانی و اقتصادی (میلیارد‌ها دلار در سطح جهانی) همچنان رشد خواهد کرد. سگ‌ها می‌توانند بهترین دوست انسان باشند، اما فقط با مسئولیت‌پذیری و قانون.