برنامه ملی توسعه اقتصاد دریا‌محور تدوین شده است
به گزارش خبرگزاری آنا؛ این اظهارات در جمع خبرنگاران در آیین افتتاحیه «نمایشگاه ملی توانمندی‌های دانش‌بنیان اقتصاد دریا‌محور» مطرح شد؛ رویدادی که در روز‌های ۲۷ و ۲۸ آبان در محل مصلی تهران و با محوریت حمل‌ونقل دریایی و خدمات بندری، ساخت و تعمیر شناور، فناوری‌های نوظهور، زیست‌فناوری دریا، شیلات و آبزی‌پروری و آب و انرژی‌های فراساحلی، از ساعت ۹ الی ۱۶ در حال برگزاری است.
سهم یک‌درصدی اقتصاد دریا از تولید ناخالص داخلی
حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، در این مراسم با تأکید بر اهمیت بازنگری در نگاه کشور به ظرفیت‌های آبی، اظهار کرد: یکی از نکات مهمی که باید در کشور به آن توجه کنیم، بحث اقتصاد دریا‌محور است. سهم اقتصاد دریا‌محور از تولید ناخالص داخلی ما در صورت کنار گذاشتن نفت و میعانات حدود یک درصد است. این عدد نسبت به مرز دریایی گسترده کشور بسیار ناچیز است؛ در حالی که حدود ۴۰ درصد از مرز‌های ایران مرز دریایی و چیزی نزدیک به سه هزار کیلومتر است، این ظرفیت‌ها نشان می‌دهد که ما باید توجه بیشتری به این حوزه داشته باشیم.
وی اضافه کرد: وقتی درباره اقتصاد دریا‌محور صحبت می‌شود، معمولاً توجه‌ها فقط به تجارت دریایی و حمل‌ونقل با کشتی معطوف می‌شود، در صورتی که این بخش دارای معادن دریایی، صنعت گردشگری، صنایع مرتبط، حوزه‌های زیست‌فناوری، و آبزی‌پروری نیز هست. برای مثال اکنون تولیدات ما در میگو حدود ۷۰ هزار تن است، عددی که با روش‌های علمی، فناورانه و دانش‌بنیان، قابلیت دو برابر شدن دارد.
تدوین برنامه ملی و برگزاری نمایشگاه برای شناسایی دارایی‌ها
افشین با اشاره به هم‌زمانی فعالیت‌های جدید با دومین سال ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد دریا‌محور از سوی رهبر انقلاب، افزود: با جلساتی که با دکتر عبدالعلی‌زاده، دستیار ویژه رئیس‌جمهور در حوزه اقتصاد دریا‌محور داشتیم، به این جمع‌بندی رسیدیم که ابتدا باید نمایشگاهی برگزار شود تا داشته‌هایمان شناسایی شود. اکنون حدود ۷۰۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان دریا‌محور فعال‌اند؛ بخشی به‌طور مستقیم و بخشی به‌صورت غیرمستقیم. برخی از این شرکت‌ها در صنایع دیگر فعالیت می‌کنند، اما محصولاتشان در صنایع دریایی نیز مصرف می‌شود.
وی ادامه داد: برگزاری نمایشگاه به ما کمک می‌کند داشته‌ها را جمع‌بندی کنیم و یک برنامه مدون برای حرکت یک‌ساله، دوساله و پنج‌ساله تدوین کنیم. واقعیت این است که تاکنون توجه کمی به این حوزه شده است و اگر هم بوده، نگاه‌ها عمدتاً سنتی بوده است. اگر فقط به تجارت سنتی یا تولیدات غذایی سنتی توجه کنیم، چیزی از اقتصاد دریا‌محور عاید کشور نخواهد شد. نگاه باید مانند دنیا به سمت هوشمندسازی و فناوری برود.
ایجاد هلدینگ‌های توسعه فناوری در حوزه دریایی
معاون علمی و فناوری ادامه داد: از سال گذشته برنامه ملی اقتصاد دریا‌محور را مستقل از بخش‌های دیگر معاونت، تدوین کرده‌ایم و برای آن مسئول تعیین و برنامه‌ریزی اختصاصی انجام شد. بر اساس آیین‌نامه جدید شرکت‌های پیشرو، هلدینگ‌های توسعه فناوری شکل می‌گیرند که شرکت‌های توسعه‌دهنده و شرکت‌های دانش‌بنیان در زنجیره زیر آنها قرار می‌گیرند.
وی اعلام کرد: خوشبختانه نخستین هلدینگ توسعه فناوری مصوب معاونت به‌عنوان هلدینگ دانش‌بنیان حوزه اقتصاد دریا‌محو تشکیل شده است که نشان می‌دهد توجه ویژه‌ای به این حوزه داریم؛ در هر بخش نیز یک پروژه ممتاز تعریف شده است.
بندر بوشهر نخستین پایلوت هوشمندسازی بندری کشور
افشین یکی از مهم‌ترین پروژه‌ها را هوشمندسازی بندر بوشهر دانست و گفت: بندر بوشهر به‌عنوان پایلوت هوشمندسازی انتخاب شده است و این بندر نخستین بندر کشور خواهد بود که هوشمندسازی در آن اجرا می‌شود. ابتدا هوش تجاری در حال پیاده‌سازی است که با همکاری معاونت علمی، استان بوشهر، وزارت اقتصاد و وزارت راه و شهرسازی انجام می‌شود. این پروژه از سفر اخیر ما به بوشهر با سرعت بیشتری پیش رفته و می‌تواند الگوی توسعه هوشمندسازی در سایر بنادر کشور باشد.
فناوری‌های نوین برای دو برابر شدن تولید آبزیان
معاون علمی درباره پروژه‌های حوزه آبزیان نیز گفت: چندین پروژه در زمینه استفاده از فناوری‌های نوین برای افزایش رشد آبزیان تعریف شده است. استفاده از فناوری‌هایی مانند نانوحباب در پرورش ماهی در قفس یا میگو می‌تواند تولید را حداقل دو برابر کند. تمرکز فناوری در این حوزه یکی از مسیر‌های افزایش سهم اقتصاد دریا‌محور در تولید ناخالص داخلی است.
اجرای نظام اندازه‌گیری و BI در بنادر
افشین با اشاره به ضرورت اندازه‌گیری دقیق شاخص‌های اقتصاد دریا، توضیح داد: اولین مشکل، نبود اندازه‌گیری دقیق است. در پروژه هوشمندسازی بندر بوشهر، ابتدا BI انجام می‌شود و همه تجهیزات اندازه‌گیری نصب شده‌اند. فاز اول مربوط به ترافیک است و پس از آن بار اندازه‌گیری می‌شود، پروژه به چند مرحله کوچک‌تر تقسیم شده تا قابلیت اجرا داشته باشد.
از LNG دریایی تا آب‌شیرین‌کن‌های شناور
وی درباره طرح‌های انرژی در پهنه‌های آبی کشور نیز گفت: دو موضوع اصلی در دست بررسی است؛ نخست استفاده از LNG که بتوان آن را با کشتی وارد و روی خود کشتی به گاز تبدیل کرد و دوم استفاده از آب‌شیرین‌کن‌های شناور که در مواقع اضطراری می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
افشین افزود: از سال گذشته تلاش شده است این حوزه‌ها به‌صورت هدفمند توسعه یابد. نخستین حوزه تمرکز نیز بخش زیست‌فناوری بوده و با همکاری صندوق نوآوری و شکوفایی، زنجیره‌های تأمین مرتبط با اقتصاد دریا‌محور توسعه خواهد یافت. توسعه این زنجیره‌ها مسیر اصلی تحقق اهداف است؛ زیرا توسعه موردی مثلاً ساخت یک پمپ دریای به تنهایی کفایت نمی‌کند.
توسعه انرژی‌های قابل اتکا بر اساس مزیت‌های بومی
وی با اشاره به برخی ظرفیت‌های محدود در انرژی‌های دریایی گفت: برخی انرژی‌ها مانند انرژی موج فقط در بخش کوچکی از خلیج فارس قابل بهره‌برداری است. ما باید انرژی‌هایی را توسعه دهیم که اقتصادی و قابل اجرا در کشور باشند. برای مثال، با توجه به وسعت پهنه‌های خشکی، ترجیح ما توسعه انرژی خورشیدی در خشکی و نه الزاماً در دریا است.
سکوی ملی هوش مصنوعی؛ زیرساخت مشترک توسعه فناوری
افشین سپس به پروژه سکوی ملی هوش مصنوعی پرداخت و گفت: تمام توسعه‌های هوشمندسازی مبتنی بر سکوی ملی خواهد بود. سکوی ملی هوش مصنوعی مجموعه‌ای از امکانات پایه است که هزینه تولید هوش مصنوعی را کاهش می‌دهد. اگر پیش‌تر توسعه یک چت‌بات هفت ماه زمان می‌برد، اکنون با کمک این سکو می‌توان طی یک روز آن را ساخت و طی دو تا سه هفته آموزش داد. تولید ابزار و محصولات تجاری با این سکو ارزان‌تر و سریع‌تر خواهد شد.
وی تأکید کرد: تمام پروژه‌هایی که از سوی معاونت حمایت می‌شوند، باید الزامات سکو را رعایت کنند و هر توسعه‌ای یک قابلیت جدید به سکو اضافه خواهد کرد. این موضوع نشان‌دهنده حرکت واحد و منسجم کشور در مسیر توسعه هوش مصنوعی است.
∎[2][3]Authors: صاحب‌خبران - جدیدترین و آخرین اخبار ایران و جهان - علمی-فناوری