طاووسیه و ناموسیه چه فرقهای از تشیع است؟
به گزارش خبرگزاری حوزه[1]، تاریخ تشیع شاهد پیدایش فرقههایی بوده که بسیاری از آنها امروز دیگر وجود ندارند.
پرسش:
سلام؛ طاووسیه و ناموسیه چه فرقهای از تشیع است؟
پاسخ:
تعداد بسیاری از آنچه به عنوان فرقه دینی در کتب ملل و نحل از آن یاد شده، نه تنها امروز خبری از آنها نیست؛ بلکه حتی در زمان خود نیز پیروان چندانی نداشتند، و فرقههای نوظهور نیز اندک هوادارانی دارند.
با این مقدمه، به پرسش برمیگردیم.
نخست باید گفت که فرقههای «ناووسیه» و «طاوسیه» ارتباطی با هم ندارند و تأسیس فرقه دوم بیش از هزار سال بعد از تأسیس فرقه اول بود.
فرقه ناووسیه
بر اساس گزارش نوبختی، شیعیان پس از شهادت امام صادق(ع) به شش فرقه تقسیم شدند.[۱]
یکی از این فرقهها، ناوسیه(ناووسیه) نام داشت. آنها معتقد بودند که امام صادق(ع) همچنان زنده است تا اینکه قیام کند. در واقع آنها امام ششم(ع) را همان مهدی موعود(ع) میدانستند.[۲]
آنها همچنین معتقد بودند که حضرت علی(ع) زنده است، و روز قیامت و بعد از شکافته شدن زمین، بر دنیا حکومت میکند و زمین را پر از عدل و داد خواهد نمود.[۳]
گفته میشود آنها بر این باور بودند که حضرت علی(ع) برترین فرد امت اسلامی بود و هرکس این اعتقاد را نداشته باشد کافر است.[۴]
علت نامگذاری این فرقه به نام ناووسیه آن است که رئیس این فرقه،[۵] یا پدربزرگ او ناووس نام داشت،[۶] و یا آنکه او اهل منطقهای به نام ناووس بود.[۷] این گروه در کتاب اعتقادات فخر رازی به اشتباه، «ناموسیه» اعلام شده است.[۸]
فرقه طاووسیه
طاووسیه اما فرقهای به نسبت جدید در میان صوفیهایی با گرایش شیعی است که از طریقهی نعمت اللهی منشعب شدهاند. بر اساس برخی گزارشها، آنها پیرو آقا محمد کاظم تنباکو فروش اصفهانی هستند که خود دست ارادت به حاج زین العابدین شیروانی داده بود.
پس از آنکه شیروانی در سال ۱۲۵۳ درگذشت، محمد کاظم از طرف محمد شاه قاجار لقب طاووس العرفاء گرفت.
وی بعد از رحمت علی شاه شیرازی جانشین مستعلی شاه(مؤلف کتاب بستان السیاحة) از پیروی جانشین او خودداری کرد و با انشعاب از آن طریقه، به تهران رفت و ادعای قطبیت کرد!
او سپس ادعا نمود که ۱۲۴۰۰۰ پیامبر و ۱۲ امام در وی حلول کرده و او خلیفه و تجلی همۀ آنها است و اگر تمامشان به این جهان بازگردند از او اطاعت خواهند کرد!
وی میگفت: من باطن قرآن، نماز، روزه و حج هستم، و بر انجام هرکاری قدرت دارم، و رسیدگی به امور زندگان و مردگان با من است، و هرکس ۱۲ سال تمام از من اطاعت کند و از من فرمان برد انسان کامل خواهد شد و صاحب نفس و روح جدیدی میگردد. او خود را شمس الشموس میدانست که باید او را به چشم ملکوتی ببینند نه به چشم ظاهر!
مریدان او بایستی گوشتی فراهم آورند و دیگ جوشی برای وی بسازند و دیگ را مرید بر سر نهد و به پیش پای قطب گذارد و او بر مهمانان خود تقسیم کند، این رسم را «نیاز» گویند.
اگر یکی از مریدانش برای او هدایایی میآورد میگفت: دیگر نمازخواندن بر تو واجب نیست؛ زیرا من این نیازت را پذیرفتم.
به عبارتی ادعاهایی که از او نقل میشود، چیزی مشابه ادعای الوهیت بود!
به هر حال، او در سال ۱۲۹۳ هجری در تهران درگذشت و در مقبره سراج الملک در حضرت عبد العظیم، شهر ری به خاک سپرده شد.[۹]
پی نوشت ها:
[۱]. نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعة، ج ۱، ص ۶۶، بیروت، دار الاضواء، چاپ دوم، بیتا.
[۲]. همان، ص ۶۷.
[۳]. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، ج ۱، ص ۱۶۷، موسسة الحلبی.
[۴]. مشکور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامی، ص ۴۳۶، مشهد، بنیاد پژوهش های اسلامی، ۱۳۷۵ش.
[۵]. الملل و النحل، ج ۱، ص ۱۶۶.
[۶]. فرق الشیعة، ج ۱، ص ۶۷.
[۷]. الملل و النحل، ج ۱، ص ۱۶۶.
[۸]. فرهنگ فرق اسلامی، ص ۴۳۶.
[۹]. همان، ص ۳۲۶.
منبع: اسلام کوئست
References
- ^خبرگزاری حوزه (www.hawzahnews.com)
Authors: صاحبخبران - جدیدترین و آخرین اخبار ایران و جهان - علمی-فناوری